Eski çağlarda Troas’ın önemli kült merkezlerinden biri olan Apollon Smintheion Kutsal Alanı, aynı zamanda Anadolu’da Geç Hellenistik Dönem’in önemli kutsal alanlarından biri olarak nitelendirilmektedir.
Eski adıyla Külahlı olarak bilinen Gülpınar Beldesi’nin kuzey-batısıyla, kuzey doğusu arasında kalan vadinin başlangıç eteklerinde bahçeler içi olarak adlandırılan mevkide yer alan Apollon Smintheus Tapınağı M.Ö.150 yıllarında Ion stilinde yapılmıştır. Kuzeybatı Anadolu’da, Troas bölgesinde bugün için, Ion stilinde yapılmış tek örnektir. Tapınak’ta Hellenistik Çağ Anadolu mimarlığına imzasını atan Mimar Hermogenes’in uyguladığı pseudodipteros (yalancı iki sıralı sütun) plân tasarımı görülmektedir. Tapınak, konusunu Homeros’un İlyada Destanı’ndan alan kabartmaları, mimarî tasarımı ve stili ile dikkat çekmektedir.
Bunların yanı sıra, Ören yerinde, M.Ö. 5000 civarına tarihlenen bir prehistorik yerleşime ait kalıntılar tespit edilmiştir.
